سهراب عبداله زاده و زهرا عاصم فرزانه
مدل ریاضی برای بهبود عملکرد زنجیرهتأمین سبز با استفاده از مفهوم همزیستی صنعتی
1402,
نشریه پژوهشهای مهندسی صنایع در سیستمهای تولید ,
DOI: 10.22084/IER.2023.27680.2124
[Citation Link]
اکولوژی صنعتی، شناسایی و به کارگیری راهکارهایی باهدف کاهش آثار زیست محیطی محصولات و فرآیندهای سیستم های صنعتی است. همزیستی صنعتی یک کاربرد عملی از اکولوژی صنعتی است که شرکت های تولیدی با ایجاد یک شبکه، در زمینه تبادلات محلی آب، انرژی یا بازیافت ضایعات صنعتی، با یکدیگر همکاری می کنند. همزیستی صنعتی نقش مهمی در کاهش هزینه های کل در مدیریت زنجیره تأمین سبز و پایداری آن دارد تحقیقات پیشین در زمینه مدیریت زنجیره تأمین سبز، هریک به نحوی با استفاده از ابزارهای مختلف به بهبود عملکرد آن پرداخته اند، اما کمتر به تأثیر مفهوم جدید و مؤثر همزیستی صنعتی پرداخته شده است. در پژوهش جاری برای اولین بار یک مدل ریاضی به منظور کاربرد مفهوم همزیستی صنعتی در مدیریت زنجیره تأمین سبز باهدف حداقل کردن هزینه های کل با حداقل انتشار کربن ارائه شده است. مدل پیشنهادی تک کالایی چنددورهای بوده و کمبود تقاضا مجاز است. به منظور اعتبارسنجی، مدل پیشنهادی در صنعت فولاد با 30 کارخانه طی 22 دوره برنامه ریزی و با 15 نوع ماده اولیه به کار گرفته شد. برای حل مدل از نرم افزار گمز استفاده شده است. نتایج حاصل از حل عددی مدل، بیشترین کاهش انتشار کربن و اثرات نامطلوب زیست محیطی با حداقل هزینه های کل در کارخانه ها را دارد. تحلیل حساسیت نشان داد که مقدار تابع هدف مدل نسبت به تغییرات پارامترهای مقدار محصول بازتولیدی، نرخ محصول برگشتی جمع آوری شده، مقدار محصول برگشتی، نرخ محصول دفع شده نهایی، جریمه پیشروی از حد مجاز انتشار کربن، بالا است. نتایج نشان دهنده همسویی سیاست های مدیریت زنجیره تأمین سبز و همزیستی صنعتی بود.